|
18/09/2002 |
|
BIDDEN NA 11 SEPTEMBER |
|
Andermaal verzamelde de gemeenschap van Sant_Egidio religieuze en politieke leiders uit de hele wereld voor een driedaagse van gebed en dialoog. Uitverkoren plek was ditmaal Palermo. Het centrale thema was, hoe kon het ook anders, de dialoog na 11 september 2001. Het was de zestiende jaarlijkse ontmoeting �Mensen en Godsdiensten�. De aanzet werd gegeven door Johannes-Paulus II, toen die in 1986 alle godsdiensten uitnodigde in Assisi. Hij sprak toen de wens uit dat het initiatief zou worden voortgezet en dat zo de �geest van Assisi� zou blijven waaien. Die geest van Assisi, een geest van wederzijds respect en vertrouwen, waait bij elke ontmoeting krachtiger. De organisatoren mochten zich verheugen over het weerom toegenomen aantal vertegenwoordigers van godsdiensten en staten. Bij de niet minder dan 465 personaliteiten bevonden zich grote namen als de rabbijnen Reni Samuel Sirat uit Parijs en David Rosen uit Israkl, sjeik Idriss Sakouta uit Sudan en Mohammed Amine Smaili van de theologische universiteit van Rabat in Marokko, professor Tariq Ramadan uit Zwitserland en ayatollah Mohamed Ali Tskhiri uit Iran. Voor de christelijke wereld waren er zeven kardinalen, onder wie Walter Kasper (verantwoordelijk voor oecumene) en Roger Etchegaray. Verder daagden ook de orthodoxe patriarch Abuna Paulos van Ethiopi� op, vertegenwoordigers van het patriarchaat van Moskou en vele anderen. Bij de politieke leiders werd voornamelijk de Burundese president Pierre Buyoya opgemerkt. Zijn aanwezigheid heeft veel te maken met de inspanningen van de Sint-Egidiusgemeenschap voor vrede en stabiliteit in zijn land. Ook onze eigenste koningin Paola was op de ontmoeting aanwezig. Ze bleek sterk onder de indruk van de plechtige slotceremonie, die haar zichtbaar aangreep. Ook vanuit de zogeheten civiele samenleving groeien keer op keer de belangstelling en de participatie, met dit jaar bijna vierduizend deelnemers. Het was de eerste keer sinds 11 september 2001 dat de vertegenwoordigers van de wereldgodsdiensten opnieuw met elkaar aan tafel zaten. De vredesproblematiek na deze vreselijke terreuraanslagen was dan ook onderwerp van gesprek tijdens verschillende conferenties. Reeds in de openingsceremonie waarschuwde Andrea Riccardi, stichter van Sant�Egidio, voor het pessimisme dat sindsdien de interreligieuze dialoog beheerst. Volgens hem is de dialoog ondanks alles en juist vanwege de gebeurtenissen meer dan ooit noodzakelijk. Andrea Riccardi: �De dialoog is in deze omstandigheden een nieuwe verantwoordelijkheid voor de godsdiensten. Geen enkele religie kan en mag nog alleen voor zichzelf leven. We zijn ervan overtuigd dat dit de toekomst is: het eigen geloof verdiepen en samenleven in vrede.� Andere rondetafelgesprekken stonden in het licht van de globalisering, de spirituele dimensie van een verenigd Europa en de vraag naar een gemeenschappelijke toekomst voor Europa en Afrika. De openheid waarmee de sprekers van verschillende strekkingen en overtuigingen het debat aangingen, was opmerkelijk.
Heikele thema�s zoals het conflict in het Midden-Oosten werden niet gemeden. Hier viel op hoe de sprekers zich hielden aan de woorden van paus Johannes XXIII: �Laat ons zoeken naar wat ons bindt, niet naar wat ons scheidt.� Een zeer gewaardeerde spreker bleek aartspriester Elias Chacour uit Isra�l. Hij is de rector van het college Profeet Elias, waar zowel joden, als islamitische en christelijke Palestijnen school lopen. Binnenkort start hij ook een gemengde universiteit en... een kleuterschool. �Vredesopvoeding begint immers bij de allerkleinsten.� De ontmoeting in Palermo droeg niet voor niets de titel Godsdiensten en culturen tussen conflict en dialoog. Sicili� leek even een eiland van vrede met de hete adem van de oorlog in de nek. Meermaals werd de oorlogstaal van de Verenigde Staten aan het adres van de Iraakse leider Saddam Hoessein veroordeeld. Elias Chacour sprak onomwonden van een �absolute dwaasheid, die het Midden-Oosten nog in veel ergere mate zou destabiliseren�. Israelische en Palestijnse vertegenwoordigers, in hoofde van de Isra�lische minister van Staat, Dan Meridor en de vertegenwoordiger van de Palestijnse Autoriteit Laila Shahid, richtten zich op de laatste dag van de ontmoeting tot Sant�Egidio met de vraag deel te nemen aan vredesbesprekingen tussen beide partijen en de dialoog opnieuw op gang te trekken. Met vredesbemiddeling heeft de gemeenschap intussen een rijke ervaring. Haar allereerste diplomatieke succes viert intussen zijn tiende verjaardag. Op 4 oktober 1992 werd immers in Trastevere, de thuisbasis van de gemeenschap in Rome, een vredesakkoord ondertekend tussen de toenmalige strijdende partijen van Mozambique. Twee jaar later werden vrije verkiezingen gehouden, waarmee het broze vredesakkoord werd geconsolideerd. Vier oktober werd trouwens onlangs vastgelegd als nationale feestdag. Na Mozambique begonnen deskundigen zowaar te spreken over de �strategie van Trastevere�. De belangeloze en trouwe inzet voor de vrede en het welzijn in het land, begon heel kleinschalig met het zenden van hulpgoederen. Ook tien jaar na het vredesakkoord blijft Egidius haar humanitaire taak in het straatarme land ter harte nemen, nu echter met een project ter bestrijding van aids. Vanwege deze inspanningen voor de wereldvrede werd de gemeenschap genomineerd voor de Nobelprijs van de Vrede.
Na twee dagen van gesprek volgt de slotceremonie. Op de tonen van H�ndels Halleluia schrijdt de processie hoogwaardigheidsbekleders in kleurrijke gewaden door de straten van de stad. Ze hebben net ieder volgens hun eigen traditie gebeden tot de ene God met eenzelfde bede: dat Hij de vrede zou geven aan de wereld. Een voor een nemen ze dan hun plaatsen in op het podium, gesierd met een vredesduif. Het App�l voor de vrede wordt plechtig voorgelezen en vervolgens ondertekend door alle vertegenwoordigers. Luid weerklinken de woorden over de Piazza Politeama, waar de inwoners van de stad massaal zijn toegestroomd om deze uitzonderlijke gebeurtenis mee te maken. �Deze nieuwe eeuw werd vanaf het begin getekend door oorlog. Velen zijn in berusting en pessimisme vervallen. Als gelovigen en vredezoekers zijn wij ons bewust van het enorme potentieel van het kwade. Wij kennen de berg van leed en de stille aanklacht van miljoenen armen zonder toegang tot zuiver water, medische verzorging, veiligheid, voedsel. We kennen ook de risico�s van een dagelijks leven getekend door vrees en wantrouwen. Het leed van de wereld spoort ons ertoe aan samen, gelovig of niet, te zoeken naar wegen van vrede en solidariteit.� Na het voorlezen van het app�l worden vooraan op het podium kaarsen ontstoken. Onze koningin Paola gaat als eerste. Dat het vuur mag blijven branden!
Lieve Wouters
|