|
|
|
 |
|
16/10/2002 |
|
|
|
|
In twee zaaltjes van het vroegere Vincentianengebouw zitten aan mooi gedekte tafels groepjes te eten. In de keuken scheppen nijvere handen een versbereide maaltijd op schotels. Soep, gebraad met groenten, aardappelen, yoghurt toe. Enkelen die dronken of onder invloed zijn, mogen Kamiano niet in. Om heibel te vermijden. Ze krijgen wel een pakketje toegestopt. Zitjes zijn er niet genoeg. Elke stoel wordt tot driemaal toe bezet. Kamiano komt duidelijk een nood tegemoet. Vrijwilligersinitiatief Kamiano (pater Damiaans naam op Moloka�) ontstond acht jaar geleden in de schoot van de Sint-Egidiusgemeenschap. Achtergrond was de afschaffing van de wet op de landloperij. Plotseling ontdekte men dat in Antwerpen niet echt een Resto du coeur bestond, een gratis restaurant zoals je die wel in alle wereldsteden aantreft. Vandaag serveert Kamiano vijfhonderd maaltijden op twee avonden per week. En het aantal vrienden (een bewust gekozen term) van Kamiano groeit nog steeds. Wie zijn zij die hier aan tafel aanschuiven? Een vraag voor verantwoordelijke Diederik Vekeman. �Jonge en oude mensen. Mensen met een psychische handicap die aan hun lot zijn overgelaten. Met een gevangenisverleden. Met drugs- en alcoholproblemen. En ook zij die door echtscheiding of het overlijden van een partner op straat zijn beland. Opvallend veel alleenstaande mannen, maar ook bejaarden die wegens gezondheidsproblemen niet rondkomen met hun pensioentje en hier maaltijden nuttigen om te besparen.� Kamiano is echter meer dan maaltijden verschaffen. Centraal in de filosofie staat het herstel van ieders waardigheid. �Ons werk is mensen zelfredzaam maken, zodat ze hier niet meer hoeven te komen�, verduidelijkt Diederik Vekeman. �Anders is het algauw eng caritatief. Het gaat erom het zelfrespect van mensen te herstellen.� Soms blijkt dat een lange weg. Zo duurde het volle vier jaar om een dakloze vriend van Kamiano onder dak te brengen. Diederik Vekeman: �Iemand zei eens: �Ik ben hier als een wrak binnengekomen en jullie hebben een mens van mij gemaakt�.�
Sleutelwoord in Kamiano is vriendschap, uitdrukkelijk begrepen in een sfeer van gelijkwaardigheid. �Wie geeft, moet de ervaring hebben dat hij zelf veel terug krijgt�, aldus Diederik Vekeman. �En vriendschap uit zich in vele kleine dingen. Een verjaardagstaart met kaarsen, een bezoek aan een gevangene.� Een thuisloze krijgt een gezicht en een naam, wordt een deel van de eigen vriendenkring. Daardoor stap je uit het hokjesdenken.� Vriendschap reikt tot over de grenzen van de dood. Diederik Vekeman toont het gedenkboek voor de overleden vrienden, dat in de kapel van de Sint-Egidiusgemeenschap wordt bewaard. Bladzijden vol met foto�s van gezichten en een afscheidswoord. Mannen en vrouwen. Eerste vaststelling: arme mensen worden niet oud. Tweede vaststelling: arme mensen zien er ouder uit dan hun leeftijd. Vaak verzorgt Kamiano een uitvaart van een vriend, brengt verzoening tot stand met partners en familieleden. Jaarlijks herdenkt de Egidiusgemeenschap de overleden vrienden in een indrukwekkende eucharistieviering. �Het mooiste moment is Kerstmis�, zegt Diederik Vekeman. �Dat is het familiefeest bij uitstek en op kerstavond vieren alle vrienden van Kamiano samen feest. Het is het enige moment gedurende het jaar dat vrijwilligers en gasten samen aan tafel zitten. De andere momenten zijn de vrijwilligers er om te helpen of voor een babbel.�
De maaltijden van Kamiano worden bij een traiteur besteld. Dat bleek uiteindelijk goedkoper dan zelf te koken. Ze zijn bovendien van een uitstekende kwaliteit. Hier dus geen levensmiddelen waarvan de uiterste bewaartijd is overschreden. De maaltijden zijn gratis om de drempel zo laag mogelijk te houden, al werd lang nagedacht over de keuze om zelfs geen symbolisch bedrag te vragen. Een tiental leden van de Sint-Egidiusgemeenschap vormt de harde kern die Kamiano wekelijks draagt. Ze worden bijgestaan door vrienden die geregeld een handje komen toesteken. De maaltijden kosten echter ook geld. Vier euro maal zoveel maaltijden, het kan tellen. Daarom dat Kamiano voortdurend op zoek is naar peters en meters die de maaltijden bekostigen. De gasten weten dat ook. Tijd voor een wezenlijke vraag, namelijk hoe het in ons rijke landje, de actieve welvaartsstaat en instanties zoals OCMW ten spijt, kan dat nog zo veel mensen voedselhulp nodig hebben. �Het is je reinste schande�, is Diederik Vekemans snelle antwoord. �Vele projecten willen mensen op korte termijn herintegreren, maar er is een restgroep die niet te vatten is. Het probleem van vele daklozen is dat ze een adres moeten hebben om het leefloon te krijgen.� �Wie het OCMW om een woonst vraagt maar op straat leeft, krijgt slechts de helft van het leefloon vanuit de logica dat een dakloze toch geen kosten heeft. Je reinste diefstal van rechten, noem ik dat. Dergelijke persoon kan nooit de waarborg voor een studio betalen. In opvanghuizen ontvangen de mensen wel de volledige uitkering. De betrokkenen beschouwen dat vaak als diefstal en raken nog meer verbitterd.� Ze laten het niet na om de mensen van Kamiano op deze onderwerpen aan te spreken. �Soms vragen ze ons hoe wij het volhouden. Kamiano heeft zijn wortels in het evangelie en in de spiritualiteit van Sant�Egidio. Zelf heb ik het evangelie beter leren begrijpen door met armen op weg te gaan�, aldus Diederik aan het einde van ons gesprek. Dergelijke plaatsen met onvoorwaardelijk welkom moesten er meer zijn. Kamiano ontvangt geen subsidies, leeft uitsluitend van giften. Wie wil, kan voor een jaar peter of meter worden. Een maaltijd kost 4 euro, een jaar lang maaltijden voor een dakloze 200 euro. Kamiano, vereniging voor solidariteit vzw, rekeningnummer 409-8563756-58. Giften vanaf 30 euro zijn fiscaal aftrekbaar. Meer info via tel. 03/231.48.37.
Erik De Smet
|
|
|
|