Comunità di S.Egidio


 

05/01/2003

Roli i diplomacis� paralele. Komuniteti dje festoi 10-vjetorin e nisjes s� aktivitetit n� Shqip�ri
3 nd�rmjet�simet e San Exhidios
Si hyri Vin�enco Palja n� zyr�n e Ramiz Alis�

 

Pik�risht n� piramid�n q� ishte ngritur p�r t� p�rjet�suar politikanin shqiptar i cili e kishte sulmuar m� shum� se kushdo Vatikanin, �sht� vendosur kontakti i par� i t� d�rguarit t� Selis� s� Shenjt� me nj� prej zyrtar�ve m� t� r�nd�sish�m t� Tiran�s, 12 vjet m� par�.

Q� nga takimi i at�hersh�m i Vin�enco Paljas me Spiro Deden n� kafen e Muzeut t� Enver Hoxh�s, ka kaluar m� shum� se nj� dekad�. Komuniteti San Exhidio i cili i ka negociuar gati t� gjitha krizat n� rajon -p�fshir� dhe ato shqiptare- dje ka oganizuar nj� konferenc� me rastin 10-vjetorit t� fillimit t� aktivitetit t� tij n� Shqip�ri. Ministri i Jasht�m, Ilir Meta, ka fal�nderuar "San Exhidon p�r ndihm�n q� i dha Shqip�ris� gjat� vitit 1997", nd�rsa kryetari i PD-se, Berisha, konstatoi se "ju keni qen� aty ku t� tjer�t kan� munguar". Dje Moisiu e dekoroi at� Paljan.


Si erdhi Palja n� Tiran�

Ishte fundi i vitit 1990. Pak dit� kishte q� ishte krijuar opozita dhe vendi ishte p�rfshir� nga ethet e zgjedhjeve t� para pluraliste. Drejtuesi i Komunitetit t� San Exhidios erdhi n� Tiran� n� m�nyr� gati incognito. B�nte pjes� n� nj� grup bashk�pun�tor�sh t� Andreotit, t� cil�t erdh�n n� Shqip�ri me nj� mision informimi. Bashk�pun�tor�t e kryeministrit t� at�hersh�m italian erdh�n p�r t� vendosur kontakte dhe p�r t� m�suar nga af�r tendencat e Tiran�s, q� ishte n� nj� kap�rcyell historik. Mes tyre ndodhej dhe kryetari i komunitetit katolik t� San Exhidios, Vin�enco Palja, i cili krahas diplomacis� paralele ishte dhe pika e kontaktit mes Andreotit dhe Vatikanit. I pari zyrtar q� kan� takuar, ishte Spiro Dede, nj� nga reformator�t q� drejtoi procesin e konvertimit t� PPSH-s� n� Parti Socialiste. Gjat� bised�s q� zhvilluan te kafja e Piramid�s, Palja e pyeti Deden se a ishte Shqip�ria e gatshme t� hapej dhe ndaj Vatikanit. Pyetja nuk ishte pa vend. P�r gati gjysm� shekulli, Selia e Shenjt� ka qen� nj� nga objektivat m� t� goditura t� propagand�s komuniste, duke pasur parasysh se Shqip�ria ishte shpallur i pari vend ateist n� bot�, ku ishin mbyllur gjith� objektet e kultit dhe qindra misionar� fetar� kishin p�rfunduar n� burgje. N� k�t� bised� Palja ishte i veshur si nj� qytetar i zakonsh�m. Ishte koha kur n� Shqip�ri, n�se dikush shikohej me ras�n e priftit, mendohej se kishte zbritur n� rrug� ndonj� alien. Por pak or� m� von�, Vin�enco Palja hyri i veshur me uniform�n e priftit n� zyr�n e Ramiz Alis�, me k�rkes�n e k�tij t� fundit, pas nd�rmjet�simit t� Dedes. Pas k�tij kontakti nisi nj� seri programesh humanitare p�r t� ndihmuar zonat m� t� varfra t� Shqip�ris�.


Negociatat

P�rmes aktivitetit diplomatik t� San Exhidios n� hap�sir�n shqiptare, mbahen mend 3 nd�rmjet�sime. I pari ndodhi n� vitin 1996 mes Rugov�s dhe Milloshevi�it p�r arsimin n� Kosov�. Nj� vit m� von�, drejtuesit e politik�s shqiptare shkuan n� selin� e San Exhidios p�r t� firmosur marr�veshjen nj� muaj para zgjedhjeve t� parakohshme. Pal�t angazhoheshin se do ta njihnin rezultatin e zgjedhjeve dhe kontrolli i shtetit do t'i kalonte opozit�s. Nd�rsa n� koh�n e luft�s n� Kosov� ky komunitet mori nga Milloshevi�i lejen e largimit t� Rugov�s.


Projektet q� San Exhidio po b�n n� Shqip�ri

Ushqehen keq dhe jan� t� ekspozuar ndaj s�mundjeve ngjit�se. Ende kan� probleme t� tilla f�mij�t shqiptar� n� k�t� prag mij�vje�ari. Statistikat tregojn� se t� pakt�n 20 mij� f�mij� 0-3 vje� q� jetojn� n� Tiran�, Lezh�, Puk�, Burrel, Bajram Curri, Peshkopi, Mal�si e Madhe dhe Shkod�r ushqehen keq e priren t� s�muren shpesh. An�tar�t e Komunitetit "San Exhidio" premtojn� se situata nuk do t� jet� e till� n� 2004. Programi i tyre "Nxitja e sh�ndetit dhe e rritjes s� f�mij�ve 0-3 vje�" �sht� n� hapat e para. K�shtu, konferenca e djeshme nuk ishte epilogu i bashk�jetes�s 10-vje�are t� "San'Exhidios" me shqiptar�t. Jan� t� pakt�n pes� programe p�r Shqip�rin� q� ky komunitet i llogarit t� pap�rfunduara. Nj� nga nd�rhyrjet e fundit t� misionar�ve ka qen� n� qarkun e Shkodr�s, ku si� theksoi Monsinjor Angelo Massafra, President i Konferenc�s Ipeshkvore Shqiptare, gjat� muajit dhjetor jan� pajtuar nj� num�r i konsideruesh�m gjaqesh.

- "Edukimi p�r paqen" ka filluar n� 1995, p�rfshin qarkun e Tiran�s, Lezh�s dhe Shkodr�s. Prej tij p�rfitojn� 3000 nx�n�s dhe 50 mij� m�sues

- "Nxitja e sh�ndetit dhe e rritjes s� f�mij�ve 0-3 vje�". Projekti ka nisur n� 2002 e do p�rfundoj� pas nj� viti. Prej tij do p�rfitojn� 20 mij� f�mij� nga Tirana, Lezha, Mati, Tropoja e Shkodra.

- "Bir�simi n� larg�si" �sht� n� vazhdim q� nga 2001. P�rfitojn� 100 f�mij� nga Tirana, Lezha, Shkodra e Berati.

- "Bir�simi nd�rkomb�tar" filloi n� 2001

- "Mb�shtetja ndaj shkollave shqiptare" z� fill n� vitin 2000 dhe do vazhdoj�. Parashikon t� ndihmoj� 5000 nx�n�s