|
|
|
 |
|
11/05/2004 |
|
|
|
|
Een ervaring van geloof en solidariteit over alle grenzen heen. Dat is voor de Vlaamse deelnemers de sterkste indruk van �Samen voor Europa�, een kleurrijke ontmoeting in het Duitse Stuttgart vorige zaterdag, via satelliet verbonden met 175 andere steden in heel Europa. Het enthousiaste gebeuren stond in fel contrast met het heersende scepticisme tegenover de uitbreiding van de Europese Unie. In de ontwerp-grondwet van de Europese Unie hebben de christelijke wortels van Europa geen vermelding gekregen, mede onder druk van de Belgische regering. Maar dat betekent niet dat christenen zich afgeschreven voelen of zich op een priv�-eilandje terugtrekken, zoals velen blijken te verwachten. Los van logge structuren vormen zich van uit de basis nieuwe netwerken van gelovigen, over de diverse kerken heen, die met elkaar willen werken aan een nieuw Europa als baken van vrede en eenheid in de wereld. Aanleiding tot het initiatief was de uitbreiding van de Europese Unie op 1 mei en de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog op 8 mei. Volgens Romano Prodi, voorzitter van de Europese Commissie, is het ogenblik aangebroken voor een nieuw Europees ideaal. �Europa is een groot politiek project, maar het kan alleen overleven wanneer het een ziel krijgt.� Andere sprekers herinnerden eraan dat het christelijke politici waren � de Gaspari, Schuman, Adenauer � die na de oorlog het initiatief namen om bruggen slaan naar de vroegere erfvijanden. Zo kon de vicieuze cirkel van verbittering en wraak worden doorbroken. Dat we in Europa nu al 50 jaar in vrede leven, is grotendeels aan hun �na�viteit� te danken. Europa als eenheid in verscheidenheid, met een eigen roeping in onze geglobaliseerde wereld, dat was het centrale thema van toespraken en boodschappen, ook van paus Johannes Paulus II. Het was ook de rode draad in de artistieke optredens, van klassiek ballet en Russische koorzang tot popmuziek, reggae, gospel en dance. Het hele gebeuren ademde een vitaliteit en frisheid uit die verrassend overkomt voor wie gewoon is aan het beeld van een vergrijzende kerk die in de knoop ligt met zichzelf. Spiritueel De organisatie werd gedragen door de spirituele vernieuwingsbewegingen die sinds de 1960 in diverse kerken zijn ontstaan in uiteenlopende vormen, maar met als gemeenschappelijk kenmerk dat het om lekenbewegingen gaat, gericht op eenheid van evangelie en leven, los van ideologie. Volgens critici gaat het hier om �restauratiebewegingen�, ook omdat de katholieke stichtingen de steun genieten van paus en bisschoppen. Er waren er een 50-tal in Stuttgart en ook een kardinaal. �Maar wie ons kent, weet dat we absoluut niet conservatief zijn�, reageert Hilde Kieboom, voorzitster van de Sint-Egidiusgemeenschap (Sant�Egidio), een van de initiatiefnemers in Stuttgart. In Antwerpen werkt ze vooral met en voor allochtone jongeren, daklozen en aids-pati�nten. Volgens Hilde Kieboom was het baanbrekende van Stuttgart de oecumenische dimensie, de samenhorigheid tussen katholieken, protestanten, orthodoxen en anglicanen. �Het was voor het eerst dat bewegingen van zoveel verschillende kerken met elkaar samenwerkten. Terwijl de offici�le oecumene, die van de top, in het slop zit, hebben gelovigen aan de basis elkaar gevonden. Het is de oecumene van het volk, niet van de structuren. Gemeenschappelijk was ook de visie op de toekomst van Europa.�Europa mag geen afgesloten eiland zijn, noch een versterkte vesting. De oorlogen van vorige eeuw zijn van Europa overgeslagen naar de hele wereld, nu is het moment gekomen om de vrede van het verenigde Europa naar de wereld uit te dragen.� Opinie-onderzoek Dat ideaal van vrede, solidariteit en �broederlijkheid� stond centraal in de slotboodschap. Evenals de openheid voor mensen van andere culturen en religieuze tradities, solidariteit met de zwakken, herwaardering van het gezin, eerbied voor het menselijk leven, bescherming van de natuur. Volgens een recent opinie-onderzoek ziet een meerderheid van de Belgen de uitbreiding van de Europese Unie niet zitten. �Dat komt voort uit ego�stische reflex, de schrik onze welvaart te verliezen�, vindt Hilde Kieboom. �Maar dat is een kortzichtige visie. We leven in een geglobaliseerde wereld en het is ook in ons eigen belang dat we solidair zijn met de nieuwe landen van de Europese Unie. Het terugplooien op onszelf leidt nergens toe. Het nieuwe Europa biedt kansen die we met beide handen moeten aangrijpen. Maar daarvoor is nog iets anders nodig dan economie en euro�s. We willen een Europa met een hart.�
Jos Vranckx
|
|
|
|