|
|
|
 |
|
09/11/2005 |
|
|
|
|
09-11-2005 ; "Angst is slechtste raadgever" ANTWERPEN - De terreur in Parijse voorsteden doet de vraag rijzen of ook in Antwerpen de vlam niet in de pan kan slaan. De aanwezigheid van 20.000 joden maakt het er niet eenvoudiger op. Drie religieuze leiders in Antwerpen - een katholieke priester, een imam en een joodse rabbijn - willen niet wachten tot de boel eventueel ontploft, en proberen een tegenovergesteld signaal te geven. Hun gemeenschappelijk ideaal is de godsdienst te gebruiken als middel tot vreedzaam samenleven in Antwerpen, want "voor God is elk geweld een gruwel". Het gaat om de imam Jamal Maftouhi (36), de rabbijn Aharon Malinsky (39) en kanunnik Hendrik Hoet (57), professor bijbelwetenschappen. Drie jaar geleden, naar aanleiding van de moord op de Antwerpse moslimleraar Mohammed Achrak, nam de Sint-Egidiusgemeenschap het initiatief de drie samen te brengen om de opgezweepte gemoederen te bedaren. Het initiatief vond nogal wat weerklank. Daarop besloten de drie met elkaar in voeling te blijven, ook voor crisisinterventie.Voor het eerst hebben ze nu hun 'trialoog' - dialoog met drie - gevoerd in een boek, geredigeerd door Tertio-journalist Jan De Volder. Het uitgangspunt is ondertussen nog actueler geworden door de gebeurtenissen in Frankrijk. "Wat daar gebeurt, kan ook hier gebeuren." Welke lessen trekt u uit het geweld in Frankrijk? Imam Maftouhi: Dat het niets te maken heeft met de islam als zodanig, want de koran veroordeelt ondubbelzinnig alle geweld en terreur tegenover onschuldige burgers. Probleem is dat de publieke opinie zo gemakkelijk alles op ��n hoop gooit, het straatgeweld, problemen in het onderwijs, fundamentalisme, islam... Alles wat negatief is, wordt uitvergroot. De positieve rol die het geloof kan betekenen voor vreedzaam samenleven, wordt niet gezien. Als dat niet verandert, cre�er je een tijdbom. De imams in Parijs zouden geen vat meer hebben op die jongeren.Ja, blijkbaar hebben die jongeren geen vertrouwen meer in de imams, omdat hun situatie uitzichtloos is gebleven ondanks eerdere beloften. Het hoofddoekverbod in Frankrijk heeft de kloof nog doen toenemen. Deze opstapeling van frustraties is nu tot ontploffing gekomen. Helaas dringt de positieve boodschap van de islam - respecteer de wet en verbeter jezelf - niet meer tot hen door. Is het in Antwerpen beter?Imams hebben een grote verantwoordelijkheid om jongeren op het rechte pad te houden of te zetten. Dat gebeurt ook. Een probleem is wel dat de meeste imams geen Nederlands kennen. De voorbije jaren is er een hele reeks pesterijen geweest van Marokkaanse jongeren op de joodse gemeenschap. Aaron Malinsky: Ja, enkele jongeren hebben het we heel erg bont gemaakt. De hoofdrabbijn het ziekenhuis ingeslagen, een synagoge in brand gestoken... Maar het gaat om jongerenbendes die nooit in de moskee komen. Dat onderscheid wil ik duidelijk maken. Typisch voor Antwerpen is dat de joodse gemeenschap hier, meer dan elders, in de kijker loopt en dus kwetsbaar is. Mijn grootste zorg is te vermijden dat problemen in het Midden-Oosten naar de Antwerpse straten worden ge�xporteerd. De politiek van Isra�l mag niet worden verward met het jodendom als godsdienst. Filip De Winter probeert garen te spinnen bij de joodse onveiligheidsgevoelens, zopas nog in een interview met Jewish Week: het Vlaams Belang als objectieve bondgenoot van de joodse gemeenschap, vanwege eveneens anti- islamitisch. Ja, hij speelt het slim, maar echt aanslaan doet zijn charme-operatie toch niet. De overgrote meerderheid zegt: van die boer geen eieren. De joodse mensen hebben door dat zijn optreden een manier is om een verleden, dat niet zo fraai was, te vergoelijken. Opvallend is de ruime consensus die tussen jullie bestaat rond morele thema's - abortus, euthanasie, homohuwelijk en -adoptie. Voor sommige vrijzinnigen een alarmsignaal: joden, moslims en christenen zouden gezamenlijk een moreel tegenoffensief beramen. Malinsky: Ja, ze vrezen dat we progressieve verworvenheden willen terugschroeven. Maar we zijn democraten, voorstanders van de scheiding tussen Kerk en Staat. W�l vinden we dat geloof niet louter een priv�-zaak is, maar ook een stem moet hebben in het publieke debat. Sommige progressisten willen ons het recht op een eigen morele mening ontzeggen en ons monddood maken, door ons in de hoek van het fundamentalisme te duwen. Dat kunnen we natuurlijk niet aanvaarden. Maftouhi: Er is toch niets verkeerds aan dat we mekaar vinden rond waarden en normen. Onze consensus is trouwens niet gericht t�gen de anderen. Waarden en normen zijn volgens ons niet los verkrijgbaar; daar heb je spirituele bronnen voor nodig. Waarom betrekt u geen vrijzinnigen bij uw trialoog? Aaron Malinski: Er bestaat al een 'Werkgroep Interreligieuze Dialoog Antwerpen' (WIDA) met vrijzinnigen en anderen, die heel goed werkt. Onze rol is anders. Wij gaan uit van onze gemeenschappelijke spirituele roots als 'kinderen van Abraham' en het geloof in ��n God. Vanuit deze achtergrond kunnen we ook veel sneller op de bal spelen. Hendrik Hoet: Hoe meer dialoog en contact, hoe beter, op alle niveaus! In Parijs had men heel wat ellende kunnen vermijden als men daar werk van had gemaakt. Hetzelfde in Nederland, waar de relaties veel meer zijn verzuurd dan bij ons. We zijn heel dankbaar dat het stadsbestuur het belang ervan beseft en dat de voorstelling van ons boek in het stadhuis kon plaatsvinden, in aanwezigheid van de burgemeester en van veel politici. Dat is een positief signaal! Heeft de bevolking wel een boodschap aan jullie 'positivisme'? Hoet: Dialoog en mekaar leren kennen is inderdaad niet de gemakkelijkste weg, dat vereist tijd en goede wil. Dat we met weinigen zijn, is geen reden om de moed te laten zakken, want er is gewoon geen alternatief. Angst is de slechtste raadgever en brengt alleen ellende voort. Maftouhi: 'Het is beter ��n kaarsje aan te steken dan de duisternis te vervloeken', zegt het spreekwoord. Met onze onderlinge trialoog willen we laten zien dat het �nders kan, dat godsdienst een weg kan zijn naar vrede, vriendschap en samenwerking. Malinsky: Mensen denken gemakkelijk in stereotypen en daar kan je moeilijk tegen optornen. Voor mij was deze trialoog een openbaring. Als je mensen persoonlijk leert kennen, krijg je een andere kijk. Die visie geven we door aan onze achterban. In de hoop dat we in Antwerpen iets positiefs op gang kunnen brengen en zo een dam kunnen opwerpen tegen haat en geweld.
Jos Vranckx
|
|
|
|