04/06/2007

'Oud worden is geen schipbreuk'

Minister van Staat, Leo Tindemans (CD&V) en Hilde Kieboom, stuwende kracht achter de Sint-Egidiusgemeenschap, knipten zaterdag het lint door van het kleinschalige maar unieke bejaardentehuis Simeon en Hannah. Of liever: samenwoonst.

Simeon en Hannah brengt oud en jong, arm en rijk, autochtoon en allochtoon dichter bij elkaar

Het Simeon en Hannah-project biedt ruimte aan slechts tien bejaarden maar het opzet is meerlagig. Het wil een alternatief bieden voor ouder wordende mensen die veroordeeld zijn tot een grijs en somber bestaan in een omgeving die de hunne niet is. Het wil arme hulpbehoevende bejaarden - fysiek en/of geestelijk - voor het nachtasiel en de totale vereenzaming behoeden. Wie het kan betalen, verblijft voor 900 euro per maand in Simeon en Hannah. Elkeen heeft een plekje om alleen te zijn maar deelt de gemeenschappelijke living, keuken en tuin.

Pijn en verdriet

'Dit project wil vooral een teken zijn', zei Hilde Kieboom. 'Een statement ook. Want in onze samenleving die van jong, mooi en succesvol net geen religie heeft gemaakt, wordt ook door het beleid te weinig aandacht besteed aan het ouder worden. Over ouderlingen wordt steeds vaker in louter financi�le termen gesproken. Wat kost ons straks hun verzorging? Niemand kijkt naar de mensen achter die cijfers. Niemand vraagt zich af of ook bejaarden niet voor een grote toegevoegde waarde in onze samenleving zouden kunnen zorgen. Door de groter wordende groep oudere mensen weg te stoppen, laten we een enorm sociaal kapitaal verloren gaan.' Aforismenjager en oud-premier Leo Tindemans citeerde het Franse 'monument' Andr� Malraux: 'Hij heeft het over het ouder worden als een schipbreuk. Een rijk en goed gevuld leven en daarna plots niks meer. In een omgeving zoals deze, wordt tijd, ruimte en ongedwongenheid gecre�erd die de brutale overgang van actief naar inactief verzacht. Vergeet ook niet dat er kinderen zijn die zich brutaal van ouders en grootouders ontdoen. We hebben er geen idee van hoe groot de pijn en het verdriet van veel hoogbejaarden is.' Manu Keirse, die over de kwetsbaarheid van ouder worden en afscheid nemen doceert en publiceert: 'De bejaarden worden in onze samenleving als een aparte groep bekeken. Dat is onjuist. Wij allen zijn de bejaarden van morgen. Dat is zowat de enige zekerheid die we hebben.'

Meer warmte

Er werd een voltijds gediplomeerde verpleegkundige in dienst genomen maar de Sint-Egidiusgemeenschap draait vooral op de inzet van talloze vrijwilligers. 'Oudere mensen gaan weer leven en opfleuren wanneer ze contact met jonge mensen hebben. Jongeren leren iets van de wijsheid van mensen die een heel bestaan met zich meedragen. Ouderen worden hier aan de kracht en het enthousiasme van de jeugd herinnerd.' Behalve tussen generaties, wil het project ook kansen cre�ren voor nieuwkomers, nieuwe Vlamingen, nieuwe Antwerpenaren van over de hele wereld. 'Het is onze overtuiging dat we door voor elkaar te zorgen en verantwoordelijkheid te nemen het wantrouwen tussen oude en nieuwe Belgen gevoelig kunnen verkleinen. Hopelijk wordt hier mede de basis, het fundament gelegd van een samenleving met meer warmte en minder agressieve vooroordelen.' Hilde Kieboom sprak voorts de hoop uit dat de wetgever zich bewust wordt van de administratieve moeilijkheidsgraad om met nabije, kleine en op zelfstandig/vrijwillige basis gerunde projecten te starten. 'Niet zo gauw naar een kil en anoniem bejaardentehuis moeten, is een van de meest nadrukkelijk uitgesproken verlangens van bejaarden', stelt Kieboom. 'Er is enorm veel goodwill onder maatschappelijk betrokken mensen om het aantal plekken zoals Simeon en Hannah veel groter te maken. Maar het is echt niet eenvoudig om erkend te worden, om de financiering rond te krijgen en met een superdik draaiboek vol regels en regeltjes honderd procent in orde te zijn.' 'Het zou goed zijn indien alle kleinschalige initiatieven de krachten zouden bundelen en - net als vandaag - naar buiten komen om samenleving �n politiek te laten zien dat ouder worden ook anders kan.'

Mathias Danneels