07/03/2008

�Ouderen en allochtonen zijn meer dan probleemgroepen�
Hilde Kieboom, verantwoordelijke van de Sint-Egidiusgemeenschap, vertelt wat ouderen en allochtonen in Antwerpen voor elkaar betekenen.

�Ouderen en migranten beschouwt de Sint-Egidiusgemeenschap als meer dan probleemgroepen. Vanuit onze internationale ervaring in Afrika hebben we geleerd niets en niemand te verspillen en geen enkele energie ongebruikt te laten. Zowel ouderen als migranten zijn eigenlijk een enorm potentieel dat niet gebruikt wordt. Daarom hebben wij hen bij elkaar gebracht. Die contacten breiden zich enorm uit. Dat neemt racisme weg, angst, wrevel, eenzaamheid. De allochtonen, velen van hen moslim, die de ouderen bezoeken zijn vaak degenen die in hun jeugd naschoolse begeleiding van de gemeenschap hebben ontvangen. Ook volwassen migranten, vaak �sans papiers�, zijn begonnen deze mensen te helpen.

Ik zie in Antwerpen vooral Marokkaanse jongens die voor problemen zorgen, maar zo zijn de meesten gelukkig niet. Het feit dat we die moeilijkheden nu hebben, bevestigt mij in mijn idee dat er een hartelijke en echte dialoog met moslims nodig is. Zo�n dialoog betekent niet dat we onze eigen zaak moeten afzwakken. Integendeel. Wij moeten als overtuigde christenen spreken met overtuigde moslims, willen ze ook respect voor ons als gelovigen op kunnen brengen.�

Vriendschap

�Probleem in onze samenleving is dat je de problemen die er zijn niet kunt bespreken. We moeten niet blind zijn voor de problemen, maar ik zie vooral dat bij heel veel van de oudere mensen veel angst en wrevel wordt weggenomen doordat mensen elkaar ontmoeten. In hun buurt zijn vaak grote gezinnen komen wonen, zelf zijn ze alleen en hebben ze weinig hulp. Een groot ongenoegen over het eigen leven ligt aan de basis van de problemen. Die moeten opgelost worden. Probleem is onder andere dat men bij de eerste generatie migranten geen eisen heeft gesteld, er geen werk is gemaakt van taalonderricht.

Wat wij trachten te doen is in die moeilijke wijken mensen samen te brengen, waardoor heel vaak mooie vriendschappen ontstaan, en manieren van hulp van de een aan de ander. Een moslimvrouw die een Belgische bejaarde nog even naar het toilet helpt voor ze gaat slapen, zodat ze thuis kan blijven wonen en niet naar een rusthuis hoeft. We moeten leren leven met de dimensie dat we elkaar nodig hebben en dat we in die diversiteit moeten leren samenleven. We leven samen of we sterven samen.�

Allochtonen christenen

�Onder de migranten zijn ook veel christenen, die hun geloof meebrengen en West-Europa kunnen evangeliseren. Zij hebben in hun traditie minder schroom om over hun geloof te spreken. Zij komen hier in een context waar het geloof verdwenen is. Zij verbazen zich daarover en interpelleren hun klasgenoten bij het begin van het schooljaar, wanneer ieder zich moet voorstellen. Je hebt dan een aantal moslims, orthodoxen en dan de Belgen. Zij die katholiek zijn zullen zich niet katholiek noemen. Ik zie dat hun getuigenis vaak iets op gang brengt. Ik zie dat migrantenkerken actief zijn, dynamisch en vooral dat in ouder wordende parochies de input van migranten voor nieuwe dynamiek zorgt. Ik denk dat dat een inbreng is die ook vanuit spiritueel opzicht in onze gewesten van belang is.�

Euthanasiasme

In mijn column in De Morgen heb ik onlangs geschreven over euthanasiasme. Dat is de euforie van de euthanasie in een maatschappij die angst heeft voor het lijden. En die als enige oplossing voor dat lijden aanbiedt het te elimineren. Wat is het effect van deze wetgeving, van het toestaan van euthanasie op de oudere, zwakkere, lijdende mens? Het feit dat zoiets mag, brengt met zich mee dat sommigen zich schuldig voelen dat ze nog leven, dat ze zich een belasting voelen voor anderen. De deur staat nu op een kier, maar die gaat verder open naar euthanasie op verwarden en dementerende bejaarden en minderjarigen. Men gaat altijd een beetje verder. Ik vind dat een symptoom van een maatschappij die niet weet hoe aanwezig te zijn bij het lijden en vooral niet hoopvol kan omgaan met menselijke zwakheid. Ik denk dat dat te maken heeft met onze spirituele leegte, met de ontkerstening, met het feit dat we niet meer leren bij de lijdende mens aanwezig te zijn, dat we er liever voor op de loop gaan. Maar het lijden hoort nu eenmaal bij het leven.�

Waardevolle ouderen

�Mijn invalshoek is vooral die van de bejaarde, omdat het mij treft dat op ons continent mensen steeds ouder worden. Dat is dank zij de vooruitgang van de wetenschap. En wij als gelovigen zeggen dat lang leven een gave is van God. Maar de maatschappij weet niet wat ze met deze mensen aan moet. Ze zijn een last, een probleem.

Wij proberen een tegenbeweging op gang te brengen onder de naam �Leve de ouderen�, waarin de ouderen de hoofdrol spelen in een positieve invulling van de oude dag, waarin ze zelf dingen doen. Denk aan de dame van 91 die taalles geeft. En zelfs de mensen die wegens ziekte of zwakte niet veel meer kunnen doen, vragen wij te bidden voor anderen, voor landen in oorlog.�

�Er is een mooie anonieme brief uit de tweede eeuw aan Diognetus, die de plaats van christenen in de stad aangeeft. Ik denk dat zo de opdracht moet zijn voor christenen vandaag. In die brief staat dat we niet alleen naar de problemen moeten kijken met onze ogen, maar ook met ons hart. En dus met geloof en hoop. Wij moeten overtuigd en vriendelijk getuigen van de waarden waarin wij geloven, als christenen weer het verschil maken en ons geloof met fierheid doorgeven.�

Ed Arons