|
 Ik
ben bijna 75 en ik woon alleen in mijn eigen huis. Het is het
huis waar ik met mijn man woonde, het huis dat mijn kinderen
verlieten toen ze trouwden. Ik ben altijd trots geweest op mijn
zelfstandigheid, maar het is al een tijdje niet meer zoals
vroeger. Ik kan nog altijd voor mezelf zorgen, maar hoe lang nog ?
Diep in mezelf besef ik wel dat mijn bewegingen iedere dag een
beetje minder vlot verlopen, hoewel ze me nog altijd zeggen :
�Op uw leeftijd hoop ik er nog even goed uit te zien�� Het
kost me steeds meer moeite om boodschappen te doen en het
huishouden te doen. Daarom vraag ik me af: �Wat zal de
toekomst brengen?' Toen ik jong was, was het antwoord eenvoudig :
bij je dochter, schoonzoon en je kleinkinderen. Maar hoe moet
dat nu, met al die families waar iedereen buitenshuis gaat
werken ? Ook nu is het antwoord eenvoudig : een
rusthuis. Iedereen zegt dat, het wordt erin gehamerd. Nochtans
weet iedereen heel goed dat niemand zijn huis graag achterlaat
om in een rusthuis te gaan wonen, maar dat zegt niemand.
Ik
kan niet geloven dat een kleine kamer met nachtkastje en een
leven in anonimiteit beter zou zijn dan mijn eigen huis, waar
ieder ding, elke kader of foto herinneringen oproepen die ook de
dagen vullen waarin
er niet veel gebeurt.
Vaak
hoor ik zeggen : �We hebben haar naar een goed rusthuis
gedaan, het is voor haar eigen bestwil�. Wellicht zijn ze
oprecht, maar zij wonen er niet. Het wordt zelfs niet
voorgesteld als "de minst slechte oplossing", maar ze
zeggen dat het gewoon niet anders kan.
Laat
ons even veronderstellen dat je niet terechtkomt op ��n van
die plaatsen die je soms op de televisie ziet, waar je slecht
behandeld wordt, vaak alleen al omdat het personeel er
gefrustreerd is van het soort werk dat ze doen. Maar ik kan echt
niet geloven dat een rusthuis het enige antwoord is voor wie
achteruit gaat of eenzaam is.
Iemand
dwingen om plots te gaan samenleven met onbekenden, die je zelf
niet gekozen hebt, is dat werkelijk de manier om de eenzaamheid
te overwinnen ?
Ik
weet heel goed hoe het leven in een rusthuis is. Je wil rusten,
maar de anderen maken lawaai, hoesten, of ze hebben andere
gewoontes dan jij. Ze zeggen dat bejaarden dikwijls overdrijven.
Maar, als jij wil lezen, en de ander wil het licht uit, dan is
dat niet overdreven. Of als jij een programma wil zien, wil hij
een ander zien, of is het geen tijd om TV te zien. In een
bejaardentehuis worden ook gewone dingen een probleem: elke dag
de krant krijgen, je bril meteen laten maken wanneer hij kapot
is, dingen kopen die je nodig hebt als je niet naar buiten kunt.
Het gebeurt regelmatig dat je ondergoed verwisseld wordt met dat
van een ander als het terugkomt uit de wasserij. Of je kan bijna
geen eigen spullen bijhouden. Wat het ergste is � als
tenminste het eten niet slecht is � is dat je bijna niets zelf
kunt beslissen : niet wanneer je wil opstaan en hoelang je
in bed wil blijven liggen, niet wanneer je het licht wil aandoen
of uitdoen, niet wanneer je wil eten en wat je wil eten. En dan,
als je ouder wordt (en dat is nog genanter, omdat je je minder
mooi voelt dan vroeger) ben je verplicht om alles
gemeenschappelijk te hebben : ziekte, fysieke zwakte, pijn :
je kan je intimiteit en privacy moeilijk bewaren. Er zijn er die
beweren dat je in een rusthuis �alles hebt zonder iemand tot
last te zijn�. Maar dat is niet waar. Je hebt niet alles en
het is niet de enige manier om degenen die je liefhebt niet tot
last te zijn. Er is een alternatief : met een beetje hulp
zou ik thuis kunnen blijven, en wanneer ik achteruit zou gaan,
of wanneer ik ziek zou worden, zou ik zolang thuis verzorgd
kunnen worden. Die dienstverlening bestaat, maar meer op papier
dan in werkelijkheid. De overheid zou de hulp moeten verzekeren.
Wij zijn met velen die thuis zouden kunnen blijven, als we een
klein beetje hulp zouden krijgen (iemand die boodschappen doet
of de rekeningen gaat betalen, wat poetshulp, enz.) of met
gezondheidszorg aan huis (een kinesist, een dokter, een
verpleegster).
En
het is niet waar dat dat te duur is. Deze diensten kosten drie
tot vier keer minder dan wanneer ik eventueel in een rust- of
verzorgingstehuis word opgenomen. Er zijn zelfs mensen die in
een instelling belanden zonder dat ze dat zelf beslist hebben.
Ik begrijp niet waarom ze wel de wilsbeschikking van een
testament respecteren, maar dat er niet naar je geluisterd wordt
als je nog leeft en niet naar een rusthuis wil gaan.
Ik
heb op TV gehoord dat er nog nieuwe instellingen gaan gebouwd
worden om de beddencapaciteit te verhogen. Als ik in een krot
woonde, zou ik daar ook blij mee zijn. Maar een huis en een bed
heb ik al. Voor mij moet je geen nieuwe keukens bouwen om mijn
middageten klaar te maken, daar kan je de mijne voor gebruiken.
Je moet geen grote zalen voor me bouwen waar ik TV kan kijken,
ik heb al een TV in mijn kamer. Mijn badkamer is ook nog goed in
orde. In mijn huis zijn misschien enkel een paar leuningen en
handgrepen nodig. Dat zou jullie veel minder kosten.
Het
enige wat ik verlang is de vrijheid om te kunnen kiezen of ik
mijn laatste jaren thuis doorbreng of in een rusthuis. Die
vrijheid heb ik nu eigenlijk niet. Een beroep doen op thuishulp
is niet eenvoudig : de vraag is groter dan het aanbod en de
dienstverlening is nog te beperkt. Maar als deze thuishulp zou
worden uitgebreid en voor iedereen beschikbaar die dat wil, dan
moeten jullie ook minder nieuwe, dure instellingen bouwen. En
dan zouden de ziekenhuizen minder bevolkt zijn.
Al
ben ik niet meer jong, toch wil ik hiervoor mijn stem verheffen
en zeggen dat ik niet naar een rusthuis wil en dat ik het
niemand toewens. Help mij en alle bejaarden om thuis te blijven
en te sterven in mijn eigen omgeving. Misschien leef ik wel
langer, en zeker gelukkiger.
Maria |
